گفتگو با دکتر حسین طباطبایی، دبیر انجمن متخصصان پوست و مو
هفته نامه سلامت

«دماغش افتاده»، «پوستش را دوباره باید بکشد»، «چروک‌هایش برگشته»، «با اینکه مو کاشته اما ریزش مو پیدا کرده»، و خیلی حرف‌های دیگر که بعضی اوقات چهره‌‌ای حقیقی دارند و گاه تصوری بیش نیستند. همه اینها ما را به این سمت می‌کشاند تا ببینیم چه عمل‌های زیبایی و تحت چه شرایطی احتیاج به ترمیم پیدا می‌کنند و قبل از اینکه تن به تیغ جراحی بسپاریم، ما را مجبور کنند که اندکی به سال‌ها پس از انجام عمل جراحی فکر کنیم و ببینیم نتایج آن پایدار باقی خواهد ماند؟ متخصصان پوست و متخصصان جراحی پلاستیک اعتقاد دارند بسیاری از عمل‌های جراحی که برای زیباتر شدن انجام می‌شود نتایج پایداری تا سال‌ها بعد ندارند و گاهی لازم است عمل‌های جراحی ترمیمی برای اصلاح آنها انجام شود. با دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو، در این‌باره گفتگویی انجام دادیم که می‌خوانید.
سلامت: آیا درست است که درصد بالایی از جراحی‌های پوست به ترمیم احتیاج پیدا می‌کنند؟
نمی‌توان گفت برای درصد بالایی از جراحی‌ها این اتفاق می‌افتد چرا که این اتفاق بستگی به تخصص و مهارت پزشک معالج دارد و اگر از نظر آماری هم به شکایت‌های بیماران از پزشکان متخصص پوست و جراحان استناد کنیم، می‌بینیم به ندرت نیاز به عمل دوباره و یا ترمیم و رتوش پیدا می‌شود و به طور عمده نارضایتی‌ها از پزشکان غیرمتخصص است که نتیجه موردنظر بیمار، حاصل نشده است. 
سلامت: یعنی اگر جراحی به‌وسیله پزشک متخصص صورت بگیرد، این مشکل‌ها پیش نمی‌آید؟
موارد نادری وجود دارد که ممکن است برای هر عمل جراحی از جمله جراحی‌های پوست و زیبایی هم پیش بیاید. در ضمن اگر دستورات پزشک معالج هم پس از جراحی مورد توجه قرار نگیرد امکان تجدید جراحی و رتوش بیشتر می‌شود.
سلامت: بنابراین فاصله زمانی معینی برای رتوش جراحی‌های زیبایی پوست و مو وجود ندارد؟
نخیر؛ این موضوع به نوع عمل و میزان عارضه احتمالی که پیش آمده، بستگی دارد و پزشک معالج برحسب نیاز، زمان مناسب عمل دوباره را پیشنهاد می‌کند.
سلامت: رفتار و عملکرد خود بیماری که عمل جراحی زیبایی روی او انجام گرفته به چه میزان در احتمال به وجود آمدن عمل ترمیمی و یا رتوش موثر است؟
به‌طور قطع بی‌تاثیر نیست و گاه عوارض احتمالی پیش می‌آید که اگر فرد به موقع به پزشک مراجعه کند، می‌توان با تجویز دارو این عوارض را به تاخیر انداخت البته زمینه ژنتیکی بیمار از نظر ترمیم، سن، جنس و بیماری‌های زمینه‌ای داخلی، مصرف بعضی از داروها و مراقبت‌های ویژه پس از عمل جراحی می‌تواند در ترمیم سریع یا تاخیر عمل دوباره نقش داشته باشد. 
به طور مثال شخصی که به دلیل بیماری، داروی کورتون مصرف می‌کند دچار تاخیر در ترمیم و یا حتی عفونت پس از عمل می‌شود. 
سلامت: می‌توانید به چند مورد از عملکردهای نادرست در رابطه با جراحی زیبایی پوست و مو اشاره کنید؟
پیش از اینکه به عملکرد نادرست بیمار اشاره کنیم، باید توجه داشته باشیم که پزشک حتما باید تخصص و مهارت‌ جراحی را داشته باشد زیرا انتخاب بیمار مناسب برای عمل خاص، نوع و روش علمی به کار رفته برای جراحی، مراقبت‌ها و بازدیدهای پس از عمل مربوط به مهارت پزشک می‌شود و سپس نوبت به بیمار می‌رسد. 
درباره بیمار انجام دقیق مراقبت‌های پیش و پس از عمل که به‌وسیله پزشک معالج آموزش داده می‌شود و خوددرمانی نکردن و مراجعه فوری به پزشک معالج در صورتی که عارضه پیش بینی نشده‌ای ایجاد شود از علل پیشگیری اعمال جراحی دوباره است.
سلامت: فردی که جراحی زیبایی انجام داده می‌تواند مانند دیگر افراد به راحتی از بخورهای متعدد و خمیرهای ماساژ استفاده کند؟
بدون اجازه پزشک به هیچ‌وجه این کار درست نیست و توصیه کلی ما به بیمار در این‌باره این است که تا زمانی که مراقبت‌های ویژه پس از عمل به پایان نرسیده از قرار دادن هرگونه موادی در محل عمل خودداری کنند مگر اینکه به‌عنوان بخشی از مراقبت‌های پس از عمل به‌وسیله پزشک معالج توصیه شده باشد. 
سلامت: در کاشت مو امکان تجدید و ترمیم عمل تا چه اندازه وجود دارد؟
کاشت موی سر یک جراحی فوق تخصصی است و اگر به‌وسیله متخصصان باتجربه و ماهر انجام شود به ندرت احتیاج به ترمیم بعدی پیدا می‌کند ولی باید بررسی کاملی از نظر تاریخچه بیماری‌های قبلی و داروهای مصرفی احتمالی روی بیمار انجام بگیرد چرا که در وسعت زیادی از سر باید کاشت انجام شود و ممکن است از قبل در دو دوره درمانی تنظیم شود و در صورت مهارت نداشتن پزشک موجب عوارضی از قبیل دفع موهای کاشته شده، عفونت در محل کاشت و... خواهد شد و در چنین مواردی کاشت دوباره مو نتیجه رضایت بخشی به همراه نخواهد داشت.
سلامت: شما برای انجام اعمال جراحی زیبایی سن خاصی را پیشنهاد می‌کنید که امکان ترمیم را کمتر کند؟
این موضوع به نظر بیمار و نوع ناهنجاری‌ بستگی دارد. این ناهنجاری می‌تواند مادرزادی باشد یا اکتسابی. به طور مثال بعضی ضایعات مانند تغییر شکل‌های صورت و یا خال‌های سیاه بهتر است در دوران کودکی جراحی شود ولی جراحی به منظور زیبایی به نوع عمل و نظر پزشک معالج بستگی دارد اما از نظر کلی کاشت موی سر باید زمانی انجام شود که ریزش موهای سر کاهش یافته و یا متوقف شده که به‌‌طور‌معمول پس از 25 سالگی است ولی در جراحی‌های زیبایی بینی و چانه در زمانی که رشد استخوانی متوقف شده است می‌توان عمل را انجام داد که به‌‌طور‌معمول پس از 20 سالگی است.

بینی کمتر، پوست بیشتر
دکتر عبدالجلیل کلانتر هرمزی، فوق‌تخصص جراحی پلاستیک بینی معتقد است که به غیر از اعمال جراحی کوچک‌کننده مانند عمل بینی و تنه (پستان و شکم) که در آنها قسمتی برداشته می‌شود، دیگر عمل‌های زیبایی به‌خصوص لیفتینگ پوست احتیاج به جراحی دوباره پیدا می‌کنند. دکتر هرمزی می‌گوید: «لیفت صورت یا همان کشیدن پوست صورت عمری حدود 5 تا 10 سال دارد و به‌خصوص پلک پس از 10 سال احتیاج به عمل دوباره پیدا می‌کند اما جراحی‌های زیبایی بینی جز در بین 9 تا 15 درصد موارد احتیاج به عمل دوباره ندارند و تنها در مواردی که پزشک نسبت به برداشتن کامل استخوان و غضروف مطمئن نیست، احتیاج به جراحی دوباره و ترمیمی پیش می‌آید.» او همچنین به عملکرد خود فرد بعد از جراحی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در لیفت صورت اگر ماساژ خودسرانه صورت بگیرد یا شیوه غذا خوردن فرد درست نباشد و یا اینکه فرد غذای پرحجم بخورد به حدی که دهان بیش از حد باز شود، عمر جراحی زیبایی کم می‌شود.»